Weidevogels
Weidevogels horen thuis in het Nederlandse landschap, maar dreigen uit te sterven. Elk jaar gaat het minder goed met onze grutto’s, veldleeuweriken en tureluurs. Belangrijke oorzaken zijn de steeds intensievere landbouw, stikstof en het kleiner worden van de plekken waar de weidevogels kunnen leven en groot worden. Het Zuid-Hollands Landschap werkt daarom nauw samen met boeren om de weidevogels te beschermen.
90 procent van de grutto’s van West-Europa groeit op in onze Veenweidengebieden
Weidevogels voelen zich thuis op het Nederlandse boerenland. De meest bekende zijn de kievit, de grutto en de scholekster. 90 procent van de grutto’s van West-Europa groeit op in onze Veenweidengebieden. Weidevogelkuikens zijn vaak geheel aangewezen op insecten en volwassen vogels halen hun voedsel, zoals regenwormen en emelten, voor een belangrijk deel uit de vochtige bodem.
Tegenwoordig is het helemaal niet makkelijk om een weidevogel te zijn. En kuikens hebben het extra lastig. Ze hebben te maken met een groot aantal bedreigingen.
- Geen eten. Er verdwijnen steeds meer kruidenrijke, en daardoor voedselrijke, graslanden waar veel insecten te vinden zijn.
- IJzeren gordijn. Weilanden hebben veelal een dichte grasmat. Als kuiken kom je er niet doorheen en dus kun je geen insecten van de grond pikken. Je koelt daardoor snel af en raakt verstrikt waardoor je sterft
- Snelgroeiend gras. Als gras snel groeit, verdwijnen kruiden waar veel insecten in leven en moet het gras vaak gemaaid worden. Een groot gevaar als je nog niet vliegvlug bent.
- Lucht- en grondgevaar. Maaien betekent verstoring van de rust en het verdwijnen van kleinschalige schuilgelegenheid. Voor roofvogels maar ook vossen en marterachtigen de kans om toe te slaan.
Door groene zones te maken, kunnen we een groot aantal bedreigingen wegnemen en geven we weidevogels een kans om te overleven. Dat betekent dat we van agrarisch weiland kruidenrijk grasland maken. Dat doen we door de grond te verschralen (bijv. door afplaggen of minder bemesten) en na het broedseizoen te maaien. We voeren het maaisel zoveel mogelijk af om verruiging te voorkomen en kruiden meer groeimogelijkheden te bieden. Er ontstaat dan een open grasmat met diverse kruiden en bloemen. Dat trekt insecten aan, het voedsel van kuikens.
Ideaal is een mozaïekrijk grasland met veel variatie in begroeiing en dekking: een deel met hoger gras waar kuikens kunnen schuilen tegen hun natuurlijke vijanden, en een deel plas-dras, waar ze makkelijk eten kunnen vinden. Wat een boer soms een rommelig grasland vindt, is juist vaak ideaal voor weidevogels. Door de ideale omstandigheden te creëren nemen we een groot aantal bedreigingen weg. Onze boswachters werken aan kruidenrijk grasland, want dat is aantrekkelijk voor insecten. Zij weren predatoren uit het gebied, bijvoorbeeld door het verwijderen van bomen waarin roofvogels vaak hun uitkijkpunt en aanvalspositie hebben. Maaien gebeurt later in het seizoen, zodat kuikens voedsel en een schuilplaats vinden.
