Deze week is de 9e Voortgangsrapportage Natuur gepubliceerd. Tien jaar geleden werden er afspraken gemaakt om de natuur te versterken door het opzetten van een Nationaal Natuur Netwerk (NNN). Gezien het huidige tempo blijkt echter dat het netwerk niet op tijd klaar zal zijn in 2027, zoals oorspronkelijk gepland. Het kabinet dat nu geformeerd gaat worden is het laatste kabinet dat dit doel tijdig kan behalen.

De Nederlandse natuur staat onder grote druk. Vandaag debatteerde de Tweede Kamer over natuur en landbouw. Onze koepelorganisatie LandschappenNL, en dus ook het Zuid-Hollands Landschap, roept, samen met Natuurmonumenten, de nieuwe Kamerleden op ervoor te zorgen dat de natuurdoelen in 2027 worden gehaald. Een kabinet dat nu geformeerd gaat worden is het laatste kabinet dat dit doel tijdig kan behalen.

Nederland heeft relatief weinig natuur en de natuurgebieden die er zijn, zijn vaak klein en niet met elkaar verbonden. In onze provincie geldt dat nog meer dan in veel andere provincies. Het Nationaal Natuur Netwerk moet daarin verandering brengen door natuurgebieden met elkaar te verbinden en meer natuur te maken. Zo ontstaat er een netwerk dat functioneert als één groot natuurgebied; robuuste natuur die tegen een stootje kan. Door natuurgebieden in Nederland met elkaar te verbinden, hebben kwetsbare planten en dieren een grotere kans om te overleven. Maar ongeveer driekwart van die aangewezen kwetsbare soorten en 90% van hun leefgebieden verkeert nu in een ongunstige Staat van Instandhouding.

Natuurpact afspraken

Tien jaar geleden werd dus in het Natuurpact afgesproken dat het NNN in 2027 gereed zou zijn. Maar keer op keer blijkt dat de realisatie van het NNN niet snel genoeg gaat om de einddatum 2027 te halen. De overheid meldt in de laatste rapportage het volgende: “Vorig jaar richtten de provincies in het kader van Natuurnetwerk Nederland 2.944 hectare nieuwe natuur in. Dat is ongeveer 1.000 hectare meer dan in 2021. (…) het tempo van de inrichting van nieuwe natuur moet flink omhoog om de afgesproken 80.000 hectare in 2027 te realiseren. Sinds 1 januari 2011 is er in totaal 48.511 hectare nieuwe natuur ingericht. Dat is 61% van het einddoel (80.000 hectare).” Er gebeurt dus wel íets, maar het is lang niet genoeg om de afspraken uit het Natuurpact na te komen.

Afspraak is afspraak

Twee keer per jaar rapporteren provincies aan de Kamer de voortgang van de afspraken uit het Natuurpact. In de 9e Voortgangsrapportage Natuur staat dat men komende jaren veel meer nieuwe natuur zal aankopen en inrichten om het NNN op tijd af te krijgen. De provincies stelden daarvoor realisatiestrategieën op, in samenhang met de provinciale gebiedsplannen. Het is aan de leden van de Tweede Kamer om het demissionaire en straks het nieuwe kabinet ertoe te bewegen het beleid wat met alle moeite in de polder is gemaakt tot uitvoering te brengen en zich zo een betrouwbare overheid te tonen: afspraak is afspraak.

Al jaren liggen er in Brussel, Den Haag en op provinciehuizen goede plannen en afspraken om de Nederlandse natuur te herstellen. Maar de uitvoering laat keer op keer op zich wachten. Dat zien we niet alleen bij het NNN. Ook de doelen voor Natura2000, stikstofreductie en waterkwaliteit liggen glashelder op tafel. De uitvoering laat ook hier op zich wachten. Het demissionair kabinet schoof dit jaar de plannen wederom voor zich uit. Natuurmonumenten en LandschappenNL roepen de nieuw gekozen leiders op nu werk te maken van de uitvoering van de plannen om natuur te herstellen, want de tijd van beterschap belóven is voorbij. Een combinatie van sterke, verbonden natuurgebieden en minder stikstof zal ons uit de stikstofproblematiek helpen en geeft boeren, bouwers en boswachters langjarige duidelijkheid.

Reactie namens: Natuurmonumenten en LandschappenNL.