Tijdelijke droogval de Boezem
In deelgebied de Boezem in de Zouweboezem zijn we dit voorjaar gestart met een tijdelijke droogval. Waarom? Om dit stukje natuur stap voor stap weer geschikt te maken voor de oorspronkelijke bewoners.
De Boezem is begin jaren ’90 ingericht als moerasgebied. In het gebied wisselt de waterstand en ontstonden er op grote schaal overgangen tussen land en water; rijk begroeide overgangen met mattenbies, liesgras, riet en ondergedoken waterplanten als fonteinkruiden. Een hele geschikte plek voor grote modderkruipers en moerasvogels zoals de porseleinhoen en de purperreiger. De massaal aanwezige modderkruipers hadden in het ondiepe water weinig concurrentie van andere vissen en veel plek om eieren af te zetten tussen de waterplanten. Zij vormden een belangrijke bron van voedsel voor de grote kolonie purperreigers in de Zouweboezem.
Ganzen
Sinds 2004 zijn de waardevolle eigenschappen van de Boezem voor bovengenoemde soorten stapje voor stapje grotendeels verdwenen. Grote groepen ganzen (grauwe gans, kolgans) wisten de Boezem steeds beter te vinden, en het gebied werd een belangrijke pleisterplaats voor duizenden ganzen. Met tot gevolg dat de waardevolle land-waterovergangen steeds verder verdwenen, en er een ‘scherpe’ overgang kwam tussen land en dieper water. De grote hoeveelheid uitwerpselen en de opwerveling van slib door ganzenpoten zorgden bovendien voor steeds voedselrijker water, waardoor de waterplanten verdwenen.
Een reset
Om het tij te keren is in samenspraak met de provincie en deskundigen besloten om een ‘reset’ van het moeras uit te voeren. Dit houdt in dat we het deelgebied gedurende één of enkele jaren droog laten vallen, waarbij het doel is dat moerasplanten (zoals moerasandijvie) en helofyten (riet, biezen, gele lis) gaan kiemen in de slikvlakte. Omdat er tijdelijk geen open water is, wordt het deelgebied minder aantrekkelijk voor ganzen.
In de loop van het voorjaar moet de slikvlakte groener gaan worden van onder andere moerasandijvie, kattenstaarten en kiemende helofyten. Op dit moment weten steltlopers dit gebied al massaal te vinden en zijn er bijvoorbeeld tientallen kemphanen aanwezig. Voor de overleving van de resterende grote modderkruipers hebben we vorig jaar de ringsloot in het deelgebied aangepast, waardoor er daar leefgebied beschikbaar blijft. De hoop is dat nadat de Boezem weer een pioniermoeras is geworden, de grote modderkruiper het gebied weer gaat koloniseren en ook de porseleinhoen en de purperreiger er weer gaan settelen. Waarna we het waterpeil weer langzaam gaan opvoeren.
Vinger aan de pols
Waarschijnlijk zullen we een dergelijke reset periodiek moeten toepassen, en we gaan de ontwikkeling uiteraard goed volgen met deskundigen om vervolgens een onderbouwde beslissing te nemen op welke wijze we na de tijdelijke verdroging weer gaan vernatten.
De Boezem gaat een interessante ontwikkeling doormaken de komende jaren. Er worden op dit moment regelmatig mooie waarnemingen gedaan van nieuwkomers in het gebied zoals Temmicks strandlopers, groenpootruiters en kemphanen. Doe je zo’n waarneming? Blijf het vooral met ons delen!
