Impuls voor de Voorofsche Polder
De Voorofsche polder is een belangrijk weidevogelgebied, maar de laatste jaren neemt het aantal nesten er af en lukt het steeds minder gruttokuikens om op te groeien. Vandaar dat het Zuid-Hollands Landschap hier aan de slag ging, met hulp van vrijwilligers en donateurs.
Rollen gaas liggen in de berm. In de verte is een machine aan het graven. Het is duidelijk: de werkzaamheden in de Voorofsche Polder zijn in volle gang. “Maar ruim voor het broedseizoen begint zal het hier weer een oase van rust zijn hoor, met volop geluiden van weidevogels.” voorspelt projectleider Quincy de Bruijn, die op kaplaarzen komt aanstappen. Hij heeft net met drie vaste vrijwilligers een ronde gemaakt over de percelen. “Zij kennen het gebied op hun duimpje, ze doen enorm waardevol werk.”
Hun jaarlijkse tellingen maken namelijk duidelijk hoe het gaat met de weidevogels in de polder. In deze regio heeft het natuurgebied tussen Waddinxveen en Boskoop een van de hoogste broedaantallen weidevogels per hectare. Maar wat de tellingen óók laten zien: het aantal gruttobroedparen neemt af: waren het er in 2015 nog zeventig, intussen zijn dat er nog maar veertig. Bovendien blijkt dat het maar 30 procent van de jongen lukt om daadwerkelijk groot te worden, terwijl een percentage van minimaal 65 procent nodig is om de populatie niet achteruit te laten gaan.
Droge grond
Wat er misgaat? “Kijk, maar naar beneden.” zegt Quincy, terwijl we door het hart van het gebied lopen. De grond onder onze voeten is droog en hard. “Kuikens voeden zich onder andere met bodemdiertjes. Maar daar kunnen ze in die harde grond maar moeilijk bij komen met hun snavels. Hierdoor verhongeren veel kuikens.”
Ook groeit het gras in een drogere bodem hard. “Bij bepaalde grassoorten kunnen kuikens zich soms maar moeilijk door zo’n hoge, dichte muur van gras heen werken. Het kost ze te veel energie, waardoor ze overlijden. En dan is er hier ook nog het gevaar dat je als kuiken gepakt wordt door een bunzing, hermelijn, buizerd of zwarte kraai…”
Quincy de Bruin Projectleider
Bij bepaalde grassoorten kunnen kuikens zich soms maar moeilijk door zo’n hoge, dichte muur van gras heen werken. Het kost ze te veel energie, waardoor ze overlijden. En dan is er hier ook nog het gevaar dat je als kuiken gepakt wordt door een bunzing, hermelijn, buizerd of zwarte kraai…
Quincy de Bruin Projectleider
Natte grond
Maar: het tij kan gekeerd worden. Dankzij de actie Code Rood voor Weidevogels uit 2020, kunnen nu nodige aanpassingen in het gebied worden gedaan.’ Quincy loodst ons langs nieuw gegraven sloten en over splinternieuwe dammetjes en stuwen aan de rand van het gebied. Over een paar maanden moet er ook nog een molentje staan. “Daarmee malen we dan in het voorjaar water het gebied in. Met behulp van de dammen en stuwen kunnen we vervolgens de grond precies zo drassig houden dat kuikens makkelijk bij wormen en andere bodemdieren kunnen komen. Het gras zal in die vochtige grond ook minder hard groeien, waardoor kruiden meer kans krijgen. Die kruiden zorgen voor meer openheid, zodat kuikens zich makkelijker door het gebied kunnen bewegen. Bovendien trekken ze insecten aan, die voedsel vormen voor de vogels.”
Visdieven
En die rollen gaas in de berm? “Die plaatsen we om te voorkomen dat bunzingen en hermelijnen het gebied in kunnen. Verder hebben we bomen verwijderd waarin hun natuurlijke vijanden zich kunnen verschuilen én we hebben broedeilanden aangelegd. We hopen dat daar visdieven op afkomen. Die zouden een mooie versterking kunnen vormen voor de luchtmacht van weidevogels, die hier elk voorjaar opstijgt om vijanden als de zwarte kraai te verjagen.” Hij hoopt dat de maatregelen snel effect zullen hebben op het broedsucces van grutto’s. “Onze vrijwilligers staan te popelen om straks nieuwe tellingen uit te voeren, zodat ze de resultaten zien van al dit werk.”
Beleef het zelf
De Voorofsche Polder is in het belang van de weidevogels niet opengesteld voor publiek. Toch kunt u in het voorjaar de vogels wél heel goed bekijken, vanaf het wandelpad tussen Waddinxveen en Boskoop, aan de oostzijde van het Gouwebos. Er broeden o.a.grutto’s, kieviten, tureluurs en scholeksters. Dus verrekijker mee en geniet!
